วิศวกรแนะนำ! Rapid Shutdown คืออะไร? รู้จักเทคโนโลยีความปลอดภัยที่ระบบโซล่าร์ห้ามมองข้าม!

KLANG SOLAR
Jun 18
1 min read

#Rapidshutdown #อุปกรณ์ความปลอดภัยโซล่าร์ #QCSolar #คลังโซล่าร์ #Klangsolar #โซล่าร์เซลล์ #โซล่าร์โฮม #Solaecell

Rapid Shutdown คือ ?? สำคัญแค่ไหน ?

Rapid Shutdown (RSD) คือ ระบบความปลอดภัยที่ออกแบบมาเพื่อลดแรงดันไฟฟ้าในระบบโซลาร์เซลล์อย่างรวดเร็ว ในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น ไฟไหม้ เพื่อให้เจ้าหน้าที่ดับเพลิงหรือผู้ปฏิบัติงานสามารถทำงานได้อย่างปลอดภัย โดยไม่ต้องเสี่ยงต่อการถูกไฟฟ้าดูดจากไฟฟ้าแรงสูงที่ผลิตโดยแผงโซลาร์เซลล์

ทำไมถึงต้องมี Rapid Shutdown?

โดยปกติแล้ว แม้ว่าอินเวอร์เตอร์ของระบบโซลาร์เซลล์จะถูกปิดลง แต่แผงโซลาร์เซลล์ที่ยังคงได้รับแสงแดดก็ยังคงผลิตไฟฟ้ากระแสตรง (DC) ที่มีแรงดันสูงมาก (อาจสูงถึง 400-1,000 โวลต์) ซึ่งเป็นอันตรายต่อผู้ที่สัมผัสสายไฟหรืออุปกรณ์ที่เกี่ยวข้อง Rapid Shutdown จึงเข้ามาแก้ปัญหานี้ โดยการลดแรงดันไฟฟ้า DC ให้เหลือในระดับที่ปลอดภัยอย่างรวดเร็ว

ภาพสินค้าจริง 𝗦𝗠𝗔𝗥𝗧𝗧𝗥𝗔𝗖𝗞 𝗣𝗩 𝗥𝗔𝗣𝗜𝗗 𝗦𝗛𝗨𝗧𝗗𝗢𝗪𝗡 𝗗𝗘𝗩𝗜𝗖𝗘

Rapid Shutdown ทำงานอย่างไร?

Rapid Shutdown สามารถทำงานได้หลายวิธี โดยทั่วไปจะเกี่ยวข้องกับ:

การตัดการเชื่อมต่อที่ระดับแผง (Module-Level Shutdown): อุปกรณ์พิเศษ เช่น Micro-inverters หรือ Power Optimizers ที่ติดตั้งอยู่ที่แผงโซลาร์เซลล์แต่ละแผงจะทำหน้าที่ลดแรงดันไฟฟ้า DC จากแผงลงทันทีเมื่อมีการเปิดใช้งาน Rapid Shutdown
การเปิดใช้งาน (Activation): Rapid Shutdown สามารถเปิดใช้งานได้ทั้งแบบ
- ด้วยตนเอง (Manual Activation): โดยการกดสวิตช์ฉุกเฉินที่ติดตั้งในตำแหน่งที่เข้าถึงง่าย เช่น บริเวณผนังใกล้ทางเข้าอาคาร
- อัตโนมัติ (Automatic Activation): เมื่อเกิดเหตุการณ์บางอย่าง เช่น ระบบไฟฟ้าขัดข้อง (Grid Disconnection) หรืออินเวอร์เตอร์มีปัญหา

เมื่อเปิดใช้งาน Rapid Shutdown ระบบจะลดแรงดันไฟฟ้าให้อยู่ในระดับที่ปลอดภัยภายในเวลาที่กำหนด

ข้อกำหนดติดตั้งระบบการทำงานฉุกเฉิน (วสท.022013-22)

ข้อกำหนด Rapid Shutdown ในประเทศไทย

ในประเทศไทย วิศวกรรมสถานแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (วสท.) ได้ประกาศใช้มาตรฐานการติดตั้งระบบหยุดทำงานฉุกเฉิน (Rapid Shutdown) สำหรับระบบผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ที่ติดตั้งบนหลังคา โดยมีข้อกำหนดหลักดังนี้:

สำหรับระบบโซลาร์เซลล์ที่มีขนาดติดตั้งตั้งแต่ 200 kW ขึ้นไป (อิงจากขนาดอินเวอร์เตอร์) ต้องติดตั้งระบบ Rapid Shutdown โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ 1 กรกฎาคม 2566
คุณลักษณะของ Rapid Shutdown:
- ลดแรงดันไฟฟ้าในสายเคเบิลไฟฟ้ากระแสตรงที่อยู่นอกขอบเขต (Outside Array boundary) ให้เหลือไม่เกิน 30 โวลต์ ภายใน 30 วินาที
- ลดแรงดันไฟฟ้าในบริเวณขอบเขต (Inside Array boundary) (ภายในระยะ 300 มิลลิเมตรจากขอบของแผง PV array) ให้เหลือไม่เกิน 80 โวลต์ ภายใน 30 วินาที หรือใช้อุปกรณ์ควบคุมที่ผ่านการรับรองมาตรฐาน UL 3741
ตำแหน่งติดตั้ง: สวิตช์ปุ่มฉุกเฉินควรติดตั้งในตำแหน่งที่เจ้าหน้าที่ดับเพลิงสามารถเข้าถึงได้ง่าย เช่น บริเวณผนังใกล้ทางเข้าอาคาร

การติดตั้ง Rapid Shutdown ถือเป็นสิ่งสำคัญอย่างยิ่งในการเพิ่มความปลอดภัยให้กับระบบโซลาร์เซลล์ โดยเฉพาะในกรณีฉุกเฉิน ช่วยปกป้องทั้งชีวิตและทรัพย์สินของผู้เกี่ยวข้อง